Helicobacter pylori – jak można się zarazić, objawy zakażenia, jak leczyć?

Skąd się  bierze Helicobacter pylori?

Na początku przyjrzyjmy się samej bakterii H. Pylori. Ma spiralny kształt i zakończona jest na jednym z końców rzęskami, dzięki którym może wnikać do błony śluzowej żołądka. Wytwarza eurazę, która ma zdolność do zobojętniania kwaśnego środowiska w żołądku - pH zmienia się na zasadowe. H. Pylori produkuje też toksyny, które prowadza do zapalenia błony śluzowej żołądka. 

Zarażenie H. Pylori  następuje poprzez kontakt z drugą osobą drogą pokarmową. Najczęściej można zarazić się w dzieciństwie, a miejscem bytowania bakterii jest kał i płytka nazębna. Jednak najczęściej miejscem, w którym bytuje bakteria, jest błona śluzowa żołądka, do której się przykleja. Na skutek reakcji zapalnej dochodzi do nadmiernego wydzielania kwasu solnego. Przy braku podjęcia leczenia zapalenie przechodzi w fazę przewlekłą. Wtedy bakteria powoduje dalsze uszkodzenia nabłonka i gruczołów żołądka. W następstwie tego procesu może zaniknąć błona śluzowa oraz jest duże ryzyko powstania choroby wrzodowej.

Najczęstsze objawy zakażenia H. Pylori 

Świeże zakażenia bardzo trudno rozpoznać, ponieważ przebiega zazwyczaj bezobjawowo. Wtedy chorobę można wykryć jedynie za pomocą badania mikroskopowego żołądka. Najczęstsze objawy, które towarzyszą zakażeniu to: bóle brzucha, wzdęcia, biegunka, niestrawność, wymioty, zgaga i kwaśne odbijanie. Przy rozwoju choroby wrzodowej żołądka ból oraz dyskomfort w nadbrzuszu pojawia się zazwyczaj pół godziny po jedzeniu. Natomiast w przypadku wrzodów dwunastnicy czas pojawienia się bólu jest dłuższy, bo wynosi ok. 2-3 godzin. Przy chorej dwunastnicy występują tez bóle głodowe, które pojawiają się w nocy i na czczo.   

Objawy zakażenia bakterią H. Pylori w fazie początkowej najczęściej szybko znikają, ale nie można bagatelizować problemu. Jeśli pojawiają się problemy z układem pokarmowym kilkukrotne i mijają, wtedy należy udać się na konsultację medyczną do przychodni.   

Jak rozpoznać zakażenie H.Pylori?

Schorzenie można rozpoznać, wykonują kilka podstawowych badań diagnostycznych. Pierwsze z nich to endoskopia pobraniem wycinka oraz badanie histologiczne z pobraniem wycinka podczas przeprowadzania gastroskopii. Przeprowadza się tez mocznikowy bezbolesny test oddechowy, który jest wiarygodny w zakresie wykrycia bakterii i leczenia. Oprócz tych badań stosuje się też oznaczenie antygenu bakterii w kale (test można kupić w aptece i jest on również wiarygodny w zakresie wykrycia zakażenia, jak i leczenia). Bardzo często wykonuje się tez oznaczenie przeciwciał z krwi. Jest to test wiarygodny jeśli chodzi o wykrycie bakterii, ale nie wyleczenie. Dzieje się tak dlatego, że bakterie utrzymują się w krwi długo po zaprzestaniu uleczenia. 

Kiedy warto wykonać takie badania? Przede wszystkim, gdy zaobserwuje się u siebie powtarzające się ww. objawy lub wykryty zostanie niedobór witaminy B12. Czerwona lampka zapala się także przy wykryciu niedokrwistości z niedoboru żelaza o nieustalonej przyczynie oraz choroba wrzodowa żołądka, dwunastnicy i zanikowe zapalenie żołądka. Badaniom poddają się również osoby, które długo leczyły się inhibitorami pompy protonowej lub miały w rodzinie przypadki raka żołądka. 

Leczenie i odpowiednia dieta

Terapia trwa zazwyczaj od 7 do 14 dni i wymaga zastosowania antybiotykoterapii. Konieczne jest też włączenie inhibitorów pompy protonowej. W razie braku postępów włączeniu stosuje się drugi antybiotyk, na który bakteria nie będzie odporna. W trakcie leczenie nie można samodzielnie zmieniać dawek, ani skracać czasu przyjmowania leków. Tylko restrykcyjne przestrzeganie wytycznych lekarza jest gwarancją powodzenia terapii. Trzeba jednak pamiętać, że zakażenie może wrócić po jakimś czasie, dlatego monitorowanie swojego organizmu to podstawa. 

Co jeść, aby szybciej wyzdrowieć?

Bardzo ważna jest również dieta, która stanowi mocne wsparcie antybiotykoterapii. Bez dobrego odżywiania, dostosowanego do schorzenia trudno mówić o całkowitym wyleczeniu zakażenia. Do swojego jadłospisu należy włączyć antyoksydanty, beta-karoten i witaminę C. Skuteczne wsparcie zapewniają produkty bakteriobójcze i bakteriostatyczne jak kefiry, jogurty naturalne czy owoce jagodowe

Inne zalecane produkty to m.in.: pieczywo pszenne, jasne, czerstwe, biszkopty, masło, jajka na miękko,  chude mięso oraz ryby takie jak dorsz, sola, sandacz, morszczuk, mintaj, pstrąg, flądra, oleje roślinne, oliwa, owoce bez skórki, dojrzałe i soczyste, a najlepiej Owoce jagodowe, winogrona, cytrusy, banany, brzoskwinie, morele, jabłka gotowane. Natomiast warzywa powinny być najlepiej młode i gotowane, takie jak marchew, dynia, kabaczek, burak, szpinak, szparagi, ziemniaki purée.

Ważne jest, aby posiłki nie zalegały długo w żołądku, muszą być lekkostrawne. Nie można przesadzać z potrawami tłustymi, smażonymi, grillowanymi, oraz kawą i czekoladą. Ograniczenie kawy, herbaty i napojów gazowanych jest również mocno wskazane. Należy jeść  ok. 5-6 razy dziennie, ale w niewielkich ilościach. Aby uniknąć przekrwienia błony śluzowej żołądka, konieczne jest przygotowywanie posiłków nie za zimnych i nie za gorących. 

Naturalne metody profilaktyki i wspierania leczenia H. Pylori   

Jest sporo naturalnych substancji i ziół, które pomagają w redukcji stanu zapalnego. To przede wszystkim:

• Probiotyki, które występują mi.n. w kiszonkach, jogurtach i kefirach i działają przede wszystkim osłonowo na żołądek. 

• Kwasy tłuszczowe omega 3 zmniejszają wzrost bakterii oraz uszkadzają jej ściany. Znajdują się m.in. w rybach morskich, olejach roślinnych, oliwie z oliwek, siemieniu lnianym, orzechach i awokado.

• Propolis to produkt pochodzenie pszczelego, który wykazuje bardzo cenne działanie dla całego organizmu. Wspomaga układ immunologiczny i działa przeciwbakteryjnie.

• Warto zwrócić uwagę także na zioła przeciwzapalne, przeciwutleniające i rozluźniające,  takie jak prawoślaz, ślaz, len mielony, rumianek, imbir, melisa, lukrecja, arcydzięgiel, kminek, ostropest.

• Sporą popularnością cieszy się także związek z grupy polifenoli roślinnych - resweratrol (przeciwzapalny, przeciwustrojowy, antyoksydacyjny)  oraz mocno przeciwzapalny miód manuko.

Warto dbać o swoje zdrowie i stosować skuteczną profilaktykę przeciw H. Pylori. Odpowiednia dieta, odporność na stres i zachowanie wysokiej higieny - to trzy czynniki, które są kluczem do sukcesu.